Stowarzyszenie Śląsko-Małopolska Dolina Wodorowa zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym

Została powołana przez osoby fizyczne związane samorządem, uczelniami wyższymi, spółkami paliwowymi i energetycznymi m.in. w jej skład wchodzą przedstawiciele władz obu województw, Orlenu Południe, Grupy Azoty, Polenergii, Columbusa, Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, Węglokoksu, Politechniki Śląskiej, Akademii Górniczo-Hutniczej, Politechniki Krakowskiej, Uniwersytetu Śląskiego, Instytutu Techniki Górniczej Komag, Instytutu Chemicznej Przeróbki Węgla, oraz Głównego Instytutu Górnictwa.

Jednym z członków jest również Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, która w najbliższych latach zamierza kupić autobusy zasilane wodorem.

Prezesem Stowarzyszenia Śląsko-Małopolskiej Doliny Wodorowej został szef katowickiego oddziału Agencji Rozwoju Przemysłu pan Mirosław Skibski. W skład Zarządu wchodzą również rektorzy AGH i Politechniki Śląskiej, przedstawiciele Orlenu Południe i Polenergii.

Członkowie będą wspólnie działać w kierunku upowszechnienia wodoru jako paliwa przyszłości w transporcie oraz energetyce. Celem stowarzyszenia jest wspieranie rozwoju gospodarki wodorowej oraz dążenie do zbudowania gałęzi śląsko-małopolskiego przemysłu wodorowego, w tym opartego o produkcję wodoru w procesie elektrolizy z wykorzystaniem energii pozyskiwanej z instalacji OZE oraz wykorzystanie go w energetyce, w tym energetyce cieplnej, transporcie, infrastrukturze i przemyśle.

Główne cele Śląsko-Małopolskiej Doliny Wodorowej wskazane w statucie nowego stowarzyszenia to m.in.:

ścisła współpraca na rzecz stworzenia otoczenia biznesowego i technologicznego gospodarki wodorowej w regionie Śląska i Małopolski, w tym opartej o produkcję wodoru, w szczególności w procesie elektrolizy, z wykorzystaniem energii produkowanej z instalacji OZE, jak również opartą na biometanie w procesie reformingu oraz wychwytu dwutlenku węgla;
wykorzystanie potencjału naukowo-badawczego, w szczególności regionów Śląska i Małopolski, w celu podejmowania m.in. innowacyjnych przedsięwzięć naukowych, technologicznych, przemysłowych oraz projektów inwestycyjnych, których celem jest budowa wspólnych łańcuchów wartości gospodarki wodorowej;
wspieranie działań biznesowych, np. poprzez tworzenie analiz biznesowych, identyfikację możliwości inwestycyjnych, tworzenie i wdrażanie rozwiązań technologicznych, łączenie i aktywne wspieranie członków stowarzyszenia w realizacji projektów biznesowych, reprezentowanie interesów wszystkich członków lub poszczególnych ich grup w ramach realizowanej przez nich działalności w obszarze gospodarki wodorowej;
prowadzenie prac naukowo-badawczych, inwestycyjnych i wdrożeniowych, ukierunkowanych na zastosowanie wodoru jako zeroemisyjnego (lub niskoemisyjnego) paliwa w energetyce, w tym poprzez współspalanie wodoru z gazem;
prowadzenie prac naukowo-badawczych, inwestycyjnych i wdrożeniowych, ukierunkowanych na zastosowanie wodoru jako źródła energii w zeroemisyjnym oraz niskoemisyjnym transporcie;
podjęcie działań zmierzających do stworzenia na terenie regionów Śląska i Małopolski z wykorzystaniem infrastruktury przemysłowej, optymalnych warunków do prowadzenia działalności gospodarczej w obszarach prowadzących do budowy gospodarki wodorowej, w tym przy wykorzystaniu zasobów, instrumentów i potencjału Agencji Rozwoju Przemysłu S.A., w tym jej katowickiego Oddziału;
organizowanie i uczestniczenie w dialogu pomiędzy interesariuszami (ekspertami, przedstawicielami instytucji publicznych, przedsiębiorstwami energetycznymi, operatorami i dystrybutorami, a także środowiskiem naukowym), zainteresowanymi działaniami w obszarze gospodarki wodorowej, jak również integracją branży;
działanie na rzecz ochrony środowiska, w tym propagowanie postaw proekologicznych zwłaszcza wśród młodzieży, przedsiębiorców i społeczności lokalnych, dotyczących w szczególności ochrony i poprawy stanu środowiska naturalnego;
tworzenie programów edukacyjnych mających na celu kształcenie przyszłych ekspertów od technologii wodorowych oraz rynku wodorowego;
współpraca na rzecz wykorzystania obecnie istniejącej w regionach infrastruktury członków Stowarzyszenia, w tym skupionej w ramach Centrum Czystych Technologii Węglowych, umożliwiającej rozwój gospodarki wodorowej;
aktywizacja i stwarzanie warunków na przebranżowienie firm z tzw. otoczenia górniczego – wykorzystanie ich potencjału, zdolności projektowych i wytwórczych;
podejmowanie działań zmierzających do wykorzystania potencjału naukowo-badawczego regionów, w tym zaimplementowania rozwiązań z zakresu termochemicznego przetwórstwa paliw kopalnych w połączeniu z technologiami CCS, CCU i CCUS, które stanowić będą istotne źródło wodoru w okresie przejściowym.

Polska Strategia Wodorowa do 2030 roku zakłada, że w Polsce ma powstać pięć dolin wodorowych – cztery z nich już rozpoczęły swoją działalność (m.in. podkarpacka, mazowiecka, dolnośląska i śląsko-małopolska). Polski Ekosystem Innowacji Dolin Wodorowych ma obejmować innowacyjne przedsięwzięcia przemysłowe, projekty inwestycyjne o dużej, wieloletniej skali, realizowane na określonych obszarach. Celem nadrzędnym Polskiej Strategii Wodorowej jest maksymalizacja udziału technologii wodorowych w procesach służących osiągnięciu neutralności klimatycznej i podniesieniu konkurencyjności polskiej gospodarki.

Doliny mają wspierać lokalne innowacje i inwestycje w obszarze produkcji, magazynowania, transportu i wdrożenia rozwiązań wodorowych. W ramach partnerstwa unijnego polskie doliny mają zostać dołączone do Europejskiego Ekosystemu Wodorowego.

Krajowy Plan Odbudowy (KPO) zakłada, że na inwestycje do 2026 roku w technologie wodorowe, wytwarzanie, magazynowanie i transport wodoru zostanie przeznaczonych 880 mln EUR. Do katalogu planowanych inwestycji należą m.in.:

budowa elektrolizerów w szczególności wykorzystujących energię OZE do produkcji wodoru;
budowa, rozbudowa oraz modernizacja sieci przesyłowych oraz dystrybucyjnych do transportu wodoru oraz budowa infrastruktury umożliwiającą jego transport kołowy;
budowa magazynów wodoru wraz z infrastrukturą techniczną umożliwiającą jego składowanie, zatłaczanie oraz użytkowanie;
budowa urządzeń oraz infrastruktury niezbędnej do tankowania wodoru (w tym magazyny, infrastruktura dystrybucyjna oraz zabezpieczająca), a następnie wykorzystywanie go w transporcie drogowym, kolejowym oraz wodnym;
budowa innowacyjnych jednostek transportowych zasilanych wodorem.

Wsparcie na inwestycje wodorowe przewidziane jest również w ramach programów europejskich (m.in. mechanizm IPCEI) oraz programów krajowych organizowanych m.in. przez NFOŚiGW i NCBiR.

W grudniu ub. roku wiceprezes ARP S.A. Paweł Kolczyński zapowiadał, że to właśnie Katowice mają stać się centrum współpracy polskich dolin wodorowych w ramach klastra. W grudniu 2021 roku katowicki oddział ARP uruchomił informacyjny portal wodorowy h2poland.eu, który ma na celu popularyzować wiedzę w zakresie gospodarki wodorowej w Polsce i na świecie.

Prace związane z utworzeniem Stowarzyszenia Śląsko-Małopolskiej Doliny Wodorowej koordynował katowicki oddział Agencji Rozwoju Przemysłu S.A.